• De begroting die het kabinet Rutte IV presenteert op Prinsjesdag, zal in het teken staan van forse steun voor de koopkracht van huishoudens.
  • Diverse plannen zijn al uitgelekt, waaronder maatregelen voor verhogingen van het minimumloon, uitkeringen en een verhoging van de vermogensbelasting in box 3.
  • Het kabinet presenteert op Prinsjesdag naast de Miljoenennota ook een Klimaatnota.
  • Lees ook: Koopkracht moet in 2023 weer met bijna 4% stijgen, volgens gelekte Miljoenennota

Het kabinet Rutte IV presenteert dinsdag zijn plannen voor de begroting van volgend jaar. Die zullen grotendeels in het teken staan van plannen om de koopkracht van burgers te ondersteunen, nu de inflatie is opgelopen tot meer dan 10 procent.

Daarbij vormt vooral de hoge energierekening en de gestegen prijzen voor voeding een direct probleem voor lagere inkomensgroepen waar het kabinet iets aan wil doen.

Inmiddels zijn al diverse maatregelen uit de Miljoenennota uitgelekt via media en deels bevestigd door ingewijden.

  • Er komt een ‘historisch’ koopkrachtpakket, waarin de maatregelen opgeteld uitkomen op ruim 17 miljard euro. Dat leidt ertoe dat huishoudens volgend jaar 3,9 procent meer te besteden krijgen, zou blijken uit berekeningen van het Centraal Planbureau CPB. Dit jaar zou de koopkracht bijna 7 procent achteruit gaan.
  • Een van de belangrijkste maatregelen is de flinke verhoging van het minimumloon, waardoor ook uitkeringen fors stijgen.
  • De vennootschapsbelasting voor bedrijven en de vermogensbelasting voor particulieren in box 3 gaat omhoog, de inkomstenbelasting voor burgers omlaag en enkele toeslagen omhoog.
  • De verlaging van de brandstofaccijnzen blijven de eerste zes maanden van 2023 van kracht.
  • De premie voor de verplichte basisverzekering voor de zorg zal waarschijnlijk ongeveer 10 euro per maand stijgen. Dat is althans de richtlijn die het kabinet zal bekendmaken, op basis van de verwachte ramingen voor de zorgkosten. Zorgverzekeraars mogen zelf hun premie vaststellen, maar het is volgens ingewijden de verwachting dat zij niet veel van dit bedrag af zullen wijken.
  • Het kabinet zal alleen spaarders die bezwaar hebben gemaakt tegen de spaartaks compenseren voor de te hoge belasting die zij over hun spaargeld hebben betaald. Daarmee is 3,6 miljard euro gemoeid. De compensatie volgt op een uitspraak van de Hoge Raad. Als alle spaarders geld terugkrijgen, zou dit de schatkist nog enkele miljarden kosten.
  • Op maandagavond is besloten tot een een prijsplafond voor energie tot eind 2023. De maatregel gaat gelden vanaf 1 januari, maar in de praktijk gaat de energierekening al op 1 november omlaag. Eerder werd al bekend dat er een noodfonds komt voor mensen die door de hoge energierekening in betalingsproblemen komen.

Ook klimaatnota op Prinsjesdag

Het kabinet presenteert dit jaar op Prinsjesdag niet alleen de miljoenennota, maar ook de klimaatnota. Daaruit moet blijken hoe de plannen vorderen om de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met minstens 55 procent te hebben verminderd ten opzichte van 1990.

De doelstellingen van het klimaatbeleid zijn vastgelegd in de klimaatwet. Het kabinet moet jaarlijks verantwoording afleggen over het gevoerde beleid, mede op basis van een doorrekening van het Planbureau voor de Leefomgeving. Ook de Raad van State komt met een advies.

Het kabinet heeft bij zijn aantreden het klimaatdoel voor 2030 opgeschroefd van 49 naar 55 procent minder CO2-uitstoot. Om dat te bereiken is ook een miljardenfonds aangekondigd waarmee de daarvoor benodigde investeringen kunnen worden gefinancierd.

Rijtoer koning Willem-Alexander en koningin Máxima

Vele duizenden mensen zullen dinsdag weer naar Den Haag gaan voor Prinsjesdag. Ze kunnen dan de glazen koets met koning Willem-Alexander en koningin Máxima langs zien rijden, en misschien zien ze een deel van de koninklijke familie na afloop zwaaien vanaf het balkon van Paleis Noordeinde.

Voor het eerst sinds 2019 mogen er weer mensen langs de route staan. In 2020 en 2021 mocht dat niet vanwege het coronavirus. Koning Willem Alexander hield toen zijn Troonrede in de Grote Kerk. De omgeving daarvan was met hekken afgeschermd.

Dit jaar is de Troonrede in de Koninklijke Schouwburg. De glazen koets met de koning en koningin vertrekt om 13.00 uur van Paleis Noordeinde en rijdt daarna via de Heulstraat, de Kneuterdijk, het Lange Voorhout en het Tournooiveld naar de schouwburg aan het Korte Voorhout.

Op het Malieveld wordt tijdens de rijtoer elke minuut een saluutschot afgevuurd. Rond 14.00 uur keren de koning en koningin terug op het paleis. Daarna gaan ze naar het balkon.

De omgeving van de route is afgezet. Zo gaat de straat bij de Koninklijke Schouwburg om 06.00 uur dicht. De rest van de route is vanaf 10.30 uur afgesloten. Alleen voetgangers kunnen daar nog komen. Trams en bussen rijden om en het is niet toegestaan om auto's, fietsen en brommers te parkeren. In de tramrails worden touwen gelegd om te voorkomen dat de koetsen er met de wielen vast komen te zitten.

Vijf groepen hebben aangekondigd dat ze in Den Haag gaan demonstreren tijdens Prinsjesdag. Bij de hoofdingang van de Tweede Kamer is een protest onder de noemer "overdracht kennis en feiten volksvertegenwoordigers". Wie dit organiseren en waar het protest over gaat, is niet bekend.

Tegenover de Tweede Kamer is een betoging tegen de monarchie. Vakbond FNV demonstreert dinsdag bij het Haagse stadhuis voor verhoging van het minimumloon en een eindje verderop protesteert de Stichting Steun Mensenrechten Maatschappelijk Geweld. Het vijfde aangemelde protest van de dag is bij de Russische ambassade, waar Oekraïners en hun medestanders de hele dag staan.

Trekkers van boeren in beslag genomen in Den Haag

Op de Binckhorstlaan niet ver buiten het centrum van Den Haag worden vier trekkers in beslag genomen van boeren die in het centrum probeerden te komen. Ze maken deel uit van een grotere groep die op Prinsjesdag naar de Hofstad is gekomen om te demonstreren.

Een aantal boeren is omgekeerd toen de politie hen tegenhield. Minstens vier trekkers zijn dus blijven staan en worden weggehaald. De politie laadt die op een oplegger en voert ze af. Er is ook een legervoertuig aanwezig om de tractoren mee weg te voeren. Dat gebeurt volgens een verslaggever in goede orde, er zijn zover bekend geen arrestaties verricht.

"Wij hebben zojuist in Den Haag bij het Schenkviaduct een aantal trekkers in beslag genomen wegens het overtreden van het noodbevel. Boeren probeerden met hun trekkers naar het centrum te rijden en volgden onze aanwijzingen niet op", zo meldt de politie op Twitter.

Ook elders in of bij Den Haag zijn groepen boeren staande gehouden. Dat gebeurde onder meer op de Benoordenhoutseweg en volgens lokale media ook bij de Koningstunnel, vlak bij het Centraal Station. Bij Nootdorp reed donderdagochtend een colonne van zo'n veertig trekkers richting het centrum.

LEES OOK: Stijging energierekening valt nog mee: massale overheidssteun kan wachten, stellen economen van ABN AMRO